معرفی کتاب “هنر شفاف اندیشیدن”
مشخصات کتاب:
- عنوان کتاب: هنر شفاف اندیشیدن
- موضوع: روانشناسی، فلسفه، مهارت‌های زندگی و موفقیت
- رده سنی: بزرگسال
- نویسنده: رولف دوبلی
- سال نشر: ۲۰۱۳
- ترجمه فارسی: دارد ـ ۱۳۹۴
- مترجمان: عادل فردوسی پور، بهزاد توکلی نیشابوری و علی شهروز ستوده
- انتشارات: چشمه
- تعداد جلد: ۱
- قطع: رقعی
- تعداد صفحات: ۳۳۳
بازی فوتبالی رو در نظر بگیرید که هیچ خطایی از سوی بازیکنای هر دو تیم رخ نده. یعنی هیچ نوع خطا و پنالتی‌ای نداشته باشیم. به واقع هیچ هیجان، ناراحتی یا خوشحالی ناشی از فرصت خطا وجود نداشته باشه.
اونوقت بازیکنا شبیه رباتهایی میشن که حق اشتباه کردن ندارن. اشک‌ها و لبخندهای بازیکنان محو میشه. جذابیت بازی به شدت پایین میاد.
حالا فرض کنید توی دنیا چنین اتفاقی بیفته و هیچ انسانی دچار خطا نشه. آیا اتفاق خوبیه؟ آیا جنگ و نزاع نخواهیم داشت؟ پیش بینی خیلی سخته!
واقعیت این است وجود خطا و اشتباه در تفکرات و رفتارهای ما در زندگی مشکل بزرگی نیست. اما نشناختن خطاهامون و ادامه دادن یک سری اشتباه فاجعه‌س.
این بخشی از مقدمه ترجمه فارسی کتاب “هنر شفاف اندیشیدن” به قلم «رولف دوبِلی» سوئیسی هستش که عادل فردوسی پور بهمراه بهزاد توکلی و علی شهروز ستوده ترجمه‌ش کردن و نشر چشمه اون رو چاپ کرده.
این کتاب برای چه کسانی مفید است؟
اگه فکر می‌کنید همیشه تصمیمات درستی می‌گیرید. اگه فکر می‌کنید ذهن شما بهترین عملکرد رو داره! این کتاب برای شما نوشته شده!
این کتاب درباره‌ی خطاهای ذهنی انسانه که در موقعیت‌ها و شرایط مختلف، زندگی انسان رو تحت تأثیر قرار میده. بنابراین اگه قصد دارید صادقانه و بدون تعصب درباره موضعی فکر کنید و تصمیم بگیرید، این کتاب شما رو به موفقیت می‌رسونه.
به قول نویسنده، این کتاب؛ کلیدِ یافتن شادمانی و قدم گذاشتن در مسیر خوشبختی نیست. بلکه محتوای اون بیانگر نگرشی متفاوت به عملکرد انسانی است. و بعنوان بیمه‌ای در برابر ناخوشی‌های خود ساخته عمل میکنه.
خطاهای انسانی همیشه مهلک نیستند. اونها برای یک زندگی موفق ضروری هستند. حتی برخی انسان رو از خطر نابودی نجات میده. ولی برخی مانع شفاف اندیشیدن و خردورزی افراد میشه.
اگه دنبال اندیشه شفاف و دل در گرو ساختن جهانی بهتر دارید، این کتاب مخصوص شماست.
ناتوانی در شفاف اندیشیدن رو بهش خطای شناختی میگن. خطای شناختی یه انحراف اصولی از منطق، انحراف از رفتار و عملکرد و افکار مستدل و بهینه‌س.
شناخت خطاهای خود که معمولا متداول هستند، باعث میشه از کم خردی خودمون با خبر بشیم. و تمام آنچه نیاز داریم، پرهیز از بی‌خردیه!
انواع خطاهای شناختی در کتاب “هنر شفاف اندیشیدن”
فهرستی از انواع خطاهای شناختی در کتاب “هنر شفاف اندیشیدن” ذکر شده که البته به قول رولف دوبلی، کامل نیستند.
او خطاهای رفتاری و شناختی زیادی رو کشف کرده. این کتاب قرار نیست کاری کنه که ما دیگر خطا نکنیم. خطاهای شناختی چنان در ما رخنه کردن که نمی‌تونیم کامل از شرشون خلاص بشیم.
این کتاب ۹۹ فصل داره! (البته فصول کوتاه ۳ صفحه‌ای). در هر فصل راجع به یک خطای شناختی و رفتاری حرف می‌زنه. براش مثال‌های جذابی از رفتارهای انسان‌ها در طول تاریخ مطرح میکنه.
فصل اول کتاب “هنر شفاف اندیشیدن”:
چرا باید به قبرستان‌ها سری بزنی؟ (خطای بقاء)
مثلا توی فصل اول کتاب به خطای بقاء اشاره میکنه. عده‌ای فکر می‌کنند هر کار و پروژه‌ای رو شروع کنند، شکست نخواهند خورد و در اون موضوع باقی می‌مونن.
خطای بقاء یعنی احتمال موفقیت خودمون رو بیش از حد بدونیم. که نویسنده بعنوان راهکار میگه که به قبرستان افراد ناموفق سر بزن. خودت خطاهای اونها رو نبش قبر کن!
با سر زدن به قبرستان پروژه‌هایی که ناکام موندن، باید بتونیم در برابر خطاها خصوصا خطای بقاء موضع درست بگیریم. قدم زدن توی این قبرستان ناخوشاینده ولی برای شفاف شدن ذهنت لازمه!
فصل دوم کتاب “هنر شفاف اندیشیدن”:
آیا دانشگاه هاروارد شما رو باهوش‌تر نشون میده؟! (توهم بدن شناگر)
توی فصل دوم راجع‌به “توهم بدن شناگر” صحبت میکنه و اون رو یک خطای شناختی معرفی میکنه.
شخصی به نام نسیم طالب (مقاله نویس) قصد داشت از شرِ اضافه وزنش خلاص بشه. تصمیم میگیره هر روز شنا کنه. چون بدن شناگرها رو خیلی متناسب و اصطلاحا رو فرم دیده بود.
او بعد از مدتی فهمید که اشتباه کرده. در واقع شنا باعث رو فرم اومدن بدن شناگر نمیشه، بلکه کسانی که بدن متناسبی دارن به رشته ورزشی شنا رو می‌آرن!
همین مصداق یا بهتره بگم همین تله ذهنی توی تبلیغات بسیار دیده میشه. مثلا توی تبلیغ لوازم آرایشی از خانم‌های زیبا با ظاهری جذاب استفاده میکنن.
اگر متوجه توهم ذهنی خودمون نشیم، فکر می‌کنیم که لوازم آرایشی باعث شده اون خانم زیبا بشه. در حالی که اون خانم از بدو تولد! ظاهری زیبا و جذاب داشته.
در اصل؛ زیبایی یک عامل انتخابه، نه نتیجه اون! هر وقتی ما این دو رو اشتباه گرفتیم، دچار توهم بدن شناگر شدیم.
فصل سوم کتاب “هنر شفاف اندیشیدن”:
چرا ابرها رو به شکل‌های مختلف می‌بینی؟
مغز انسان همیشه به دنبال الگو و قوانینه. اگر الگوی خاصی پیدا نکنه، یکی ابداع میکنه. نمونه‌هاش رو شنیدیم که طرف توی تصویر ماه، چهره فلانی رو دیده! یا ابرها رو به شکل فلان شخصیت دیده!
مثالی که نویسنده توی این فصل آورده از سهام‌داریه که برای خودش دنبال یک الگوی معاملاتی می‌گرده.
اون شخص توی ذهنش یه الگویی پیدا کرد که اگه قیمت سهام ونفت با هم افت کنه، قیمت طلا در دو روز دیگه کاهش پیدا میکنه.
همین الگو باعث شد کل سرمایه‌اش از بین بره و تمام پولش رو بخاطر توهم الگو از دست بده. پس:
اگر الگو داری؛ بیشتر بهش فکر کن. از کارشناس اون حوزه مثلا متخصص آمار کمک بگیر تا الگوی تو رو تحلیل کنه.
فصل چهارم کتاب “هنر شفاف اندیشیدن”:
اگر پنجاه میلیون نفر چیز احمقانه‌ای بگن، اون چیز کماکان احمقانه‌س. (تایید اجتماعی)
نویسنده به ما میگه که مبادا به هوای اینکه چندین نفر یک رفتاری رو نشون می‌دن یا هم نظر هستند، تو هم به خاطر این جمعیت بالا نظر و رفتارت رو همسان اونها کنی.
در واقع نباید دچار خطای شناختی “تایید اجتماعی” بشیم.
فصل پنجم کتاب “هنر شفاف اندیشیدن”:
چرا باید گذشته را فراموش کنی؟
فرض کن بلیط سینما گرفتی و نشستی به تماشای یک فیلم. همون اوایل فیلم متوجه میشی که فیلم خوبی نیست و ارزش تماشا نداره! آیا چون پول بلیط دادی، میشینی به ادامه فیلم؟
این همون خطای “هزینه هدر رفته” هست که باعث میشه ما به اشتباه فکر کنیم چون برای اون هزینه کردیم، پس نباید رهایش کنیم.
تصور کنید چه حکومت‌ها، دولت‌ها و شرکت‌هایی، پروژه‌های پرهزینه‌ای رو ادامه دادن، در حالی که همون اوایل کار فهمیدن که به اشتباه سرمایه‌گذاری کردن! ولی حاضر نشدن خطای خودشون رو بپذیرن.
دیدید که خطاهای ذهنی همیشه با ما هستند، ولی شناخت و پذیرفتن اونهاست که به ما کمک میکنه و گاها از نابودی کامل‌مون جلوگیری میکنه.
خب! من خلاصه‌ای از پنج فصل اول کتاب “هنر شفاف اندیشیدن” رو نوشتم. بقیه‌ش رو دیگه خودتون برید بخونید. یا بهتره بگم برید با صدای جذاب عادل فردوسی‌پور در اپلیکیشن فیدیبو بشنوید!
فهرست عناوین ۹۹ فصل کتاب "هنر شفاف اندیشیدن" رولف دوبلی
-
معرفی
-
مقدمه بر ترجمه فارسی
-
مقدمه
-
چرا باید به قبرستان‌ها سری بزنی؟ (خطای بقا)
-
آیا دانشگاه هاروارد شما را باهوش‌تر جلوه می‌دهد؟ (توهم بدن شناگر)
-
چرا ابرها را به شکل‌های مختلف می‌بینی؟ (توهم دسته بندی)
-
اگر پنجاه میلیون نفر چیز احمقانه‌ای بگویند، آن چیز کماکان احمقانه است. (تایید اجتماعی)
-
چرا باید گذشته را فراموش کنی؟ (خطای هزینه هدر رفته)
-
نوشیدنی مجانی را قبول نکن (تقابل)
-
مراقب موارد استثنا باش (خطای تایید ۱)
-
جیگرگوشه‌های خود را بکش (خطای تایید ۱)
-
تسلیم مرجعیت نشو (خطای مرجعیت)
-
دوستان سوپر مدل خود را در خانه رها کن (اثر مقایسه‌ای)
-
چرا یک نقشه‌ی غلط را به نبود نقشه ترجیح می‌دهی؟ (خطای در دسترس بودن)
-
چرا نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود؛ باید گوش‌های شما را تیز کند؟ (خطای “قبل از اینکه اوضاع بهتر شود، بدتر می‌شود.”)
-
حتی داستان‌های واقعی هم افسانه‌اند (خطای داستان)
-
چرا باید دفترچه خاطرات داشت؟ (خطای بازنگری ـ درستی پدیده “من به تو گفته بودم” ـ معلوم بود این طور می‌شود!)
-
چرا مرتب دانش و توانایی‌هایت را دست بالا می‌گیری؟ (اثر بیش اعتمادی)
-
گویندگان خبر را جدی نگیر (دانش شوفر ـ باید بدانی محیط دایره توانایی‌ت کجاست! ـ اگر موضوعی رو نمیدونی، حتی بدون عذرخواهی بگو نمیدونم!)
-
کمتر از آن چیزی که تصور میکنی در اختیار توست (توهم کنترل ـ ۱. داستان مردی که کلاهش رو در میدان شهر تکان می‌داد! ۲. یا خیلی بالا انداختن تاس وقتی به عدد بیشتری نیاز داری! ۳.در اختیار گذاشتن کلید توقف شکنجه بصورت نمایشی ۴. گذاشتن دکنه‌های ساختگی تنظیم دما در سالن هتل‌ها و … ۵. دنیای اقتصاد اساسا یک سیستم کنترل ناپذیر است ۶. بر چیزهای مهمی که واقعا رویشان اثر داری تمرکز کن. درباره‌ی سایر موارد، هر چه می‌خواهد بشود، بشود.)
-
هیچ وقت به وکیل خود حقوق ساعتی ندهید (تمایل پاسخ بیش از حد به پاداش‌ها)
-
تاثیر شک برانگیز پزشکان، مشاوران و روانپزشکان (توهم بازگشت به میانگین با مراجعه به پزشک، مربی، مشاور و …)
-
هرگز تصمیمی را براساس نتیجه‌اش قضاوت نکن (خطای نتیجه: داستان خرید و فروش سهام توسط میمونها و موفقیت تصادفی برخی از اونها در سودرسانی!)
-
کمتر بیشتر است (تضاد انتخاب)
-
تو به من علاقه داری، واقعا به من علاقه داری (خطای علاقه: مثل خرید کالایی که بهش نیاز نداری یا علاقه‌ای نداری ولی فقط به خاطر علاقه به فروشنده‌اش میخری! یا حتی ممکنه از کسانی خرید کنیم فقط به خاطر اینکه اونها ما رو دوست دارن یا تظاهر میکنن که دوست دارن! بنابراین فروشنده رو از ذهنت پاک کن یا دست کم تظاهر کن که از اون خوشت نمیاد! یا سیاستمدارهایی که حرفهایی میزنن که مردم دوست دارن، متناسب نیاز و تفکر اونها حرف میزنن تا مردم اونها رو دوست داشته باشند.)
-
به هیچ چیز بیش از حد وابسته نباش (اثر مالکیت: وقتی صاحب چیزی مثل ماشین یا ملک هستیم اون رو با ارزش‌تر از قیمت واقعی بازار در نظر میگیریم و حاضر به فروش آن به قیمت نخواهیم بود!)
-
اجتناب‌ناپذیر بودن اتفاقات نامتحمل (اتفاق تصادفی ـ مثل انفجار در کلیسایی که هیچکدام از شرکت کنندگان رویداد به موقع به مراسم نرسیده بودند و کسی آسیب ندید! برخی اتفاقات نادر ولی شدنی هستند. همیشه برای اتفاقی که هرگز قرار نیست رخ بده یک درصد احتمال بیش از صفر در نظر بگیرید!)
-
فاجعه‌ی دنباله‌روی (گروه اندیشی شاخه‌ای از خطای تایید اجتماعی هستش. وقتی بخاطر حفظ اتحاد گروه یا حذف نشدن از اون گروه، با تصمیم گروه موافقت میکنی و نظر مخالف خودت رو بیان نمیکنی! اگه نظری مخالف گروه به ذهنت رسید، باید اون رو بیان کرد، اگه رهبر یه گروه هستی، یه نفر رو بعنوان مخالف منصوب کن، شاید عضو محبوب گروه نباشه ولی احتمالا مهمترین عضو گروهه.)
-
چرا فورا سراغ ریسک‌های میلیاردی می‌روی؟
-
چرا آخرین شیرینی جعبه دهان تو را آب می‌اندازد؟
-
وقتی صدای سم چهارپایان را می‌شنوی، منتظر گورخر نباش
-
چرا نیروی متعادل کننده جهان مزخرف است؟
-
چرا گردونه‌ی شانس باعث می‌شود سر ما گیج برود؟
-
چطور مردم را از چند میلیون پولشان خلاص کنیم؟
-
چرا بدبختی بزرگتر از خوشبختی به نظر می‌رسد؟
-
چرا تیم‌ها تنبل‌اند؟
-
گیج شدن با یک برگ کاغذ
-
اشتیاق خود را مهار کن
-
هیچ وقت از یک نویسنده نپرس رمانش شرح حال خودش است یا نه
-
چرا نباید به لک لک اعتقاد داشته باشی؟
-
هر کسی در اوج زیبا به‌نظر می‌رسد
-
تبریک! برنده‌ی رولت روسی شدی
-
پیشگویان قلابی
-
فریب موارد خاص
-
مهم نیست چه می‌گویی، مهم این است که چگونه می‌گویی
-
چرا تماشا کردن و صبر کردن شکنجه است؟
-
چرا تو یا راه‌حل هستی یا خود مشکل؟
-
تقصیر من نبود
-
مراقب باش چه آرزویی میکنی
-
از موجودیت خودت شگفت‌زده نشو
-
چرا تجربه می‌تواند قضاوت ما را نابود کند؟
-
وقتی همه چیز خیلی خوب شروع شده باشد، نگران نباش
-
دروغ‌های کوچک شیرین
-
طوری زندگی کن انگار فقط یک روز دیگر زنده‌ای، اما فقط روز‌های آخر هفته
-
هر استدلال ناقص
-
بهتر تصمیم بگیر – کمتر تصمیم بگیر
-
حاضرید ژاکت هیتلر را بپوشید؟
-
چرا چیزی به نام «جنگ متوسط» وجود ندارد؟
-
چگونه پاداش‌ها انگیزه را نابود می‌کنند؟
-
اگر چیزی برای گفتن نداری، چیزی نگو
-
چگونه میانگین ضریب هوشی دو ایالت را افزایش بدهیم؟
-
اگر دشمن داری، به او اطلاع بده
-
چه درد خوبی
-
چرا چیزهای کوچک بزرگ جلوه می‌کنند؟
-
با احتیاط حمل شود
-
سرعت‌گیر در مقابل شماست!
-
چطور یک شارلاتان را رسوا کنیم؟
-
کار داوطلبانه برای پرنده‌هاست
-
چرا تو برده‌ی احساسات خودت هستی؟
-
برای خودت بدعت‌گزار باش
-
چرا باید کشتی‌های خود را آتش بزنید؟
-
بی‌خیال جدیدترین‌ها شو
-
چرا تبلیغات اثر‌گذارند؟
-
چرا در انتخاب‌هایمان بیش از دو گزینه داریم؟
-
چرا تازه نفس‌ها را هدف قرار می‌دهیم؟
-
چرا دریافت‌های اولیه فریبنده‌اند؟
-
چرا هیچ غذایی غذای خانگی نمی‌شود؟
-
چطور از اتفاق‌های غیر محتمل سود ببریم؟
-
دانش، غیر قابل انتقال است
-
افسانه‌ی همفکر بودن
-
تمام این مدت حق با تو بوده
-
چرا به یک تیم فوتبال علاقه پیدا میکنی؟
-
تفاوت ریسک و عدم قطعیت
-
چرا با شرایط موجود همراهی میکنی؟
-
چرا «آخرین فرصت» باعث می‌شود وحشت زده شویم؟
-
چطور جزئیات چشمگیر ما را نابینا می‌کنند؟
-
چرا پول برهنه نیست؟
-
چرا تصمیم‌های سال جدید نتیجه نمی‌دهند؟
-
قلعه‌ی خودت را بساز
-
چرا رمان‌ها را به آمار و ارقام ترجیح می‌دهی؟
-
اصلاً نمی‌دانی چه چیزهایی را نادیده می‌گیری
-
حرف مفت
-
کلید خاموش کردن چراغ کجاست؟
-
چرا اینقدر زیاد مسئولیت می‌پذیری؟
-
کسی که چکش به دست دارد فقط میخ را می‌بیند
-
مأموریت با موفقیت انجام شد
-
خود قایق مهمتر از پارو زدن است
-
چرا چک لیست‌ها فریبت می‌دهند؟
-
کشیدن دایره‌ی هدف دور تیر
-
جست و جوی سپر بلا از عصر حجر
-
دیوانه‌های سرعت راننده‌های مطمئنی خواهند شد
-
چرا نباید اخبار را دنبال کنی؟
-
تمجید از رولف دوبلی و کتاب پر فروش او در بازارهای جهانی، هنر شفاف اندیشیدن
-
زندگی‌نامه نویسنده
صفحه اختصاصی "معرفی کتاب"
برای دسترسی به لیست کامل کتابهای معرفی شده و یا معرفی کتابهایی که خوتون خوندید به ما، وارد صفحه اصلی "معرفی کتاب" بشید.
